واکنش به مرگ در مراحل مختلف زندگی
سوگ عبارت است از مجموعه افكار ، احساسات و واكنش هايی كه فرد در مواجهه با يک فقدان بروز می دهد . چرخه‌ای كه فرد برای پذيرش فقدان طی می كند چرخه سوگ نام دارد . هنگامی كه فرد قادر نباشد فرآيند طبيعی سوگ را طی نمايد و دچار احساسات دوگانه و تعارض آميز گردد ، سوگ عارضه دار به وجود می آيد . در حين روند سوگواری ، بايد به روش های مختلف به فرد بازمانده كمک كرد تا مرگ عزيزان خود را بپذيرد و با واقعيت كنار بيايد . مهم ترين اصل ، كه در بسياری موارد با نيت كمک به فرد بازمانده ؛ هم خردسالان يا بالغان ناديده گرفته می شود ارائه اطلاعات صحيح به فرد بازمانده است . در صورتی كه اطلاعاتی در مورد وضعيت سلامت عزيزان فرد داريم ، بايد آن را به فرد منتقل كنيم چون باعث سوگ عارضه دار و ساير اختلالات روانی می شود . به دنبال فجايع و فقدان هايی كه نتيجه وقايع وحشتناک و يا خشونت آميز هستند ، طبيعی است با تعداد زيادی از كودكان و بزرگسالان دچار سوگ مواجه باشيم . كمک به فرد سوگ وار مقدور نخواهد بود مگر اين كه با تكوين مفهوم مرگ در مراحل مختلف زندگی آشنايی كامل داشته و بتوانيم واكنش های طبيعی و غيرطبيعی سوگ را از هم تشخيص بدهيم . به همین علت در این مقاله به بررسی واکنش به مرگ در مراحل مختلف زندگی می پردازیم .
سوگ چیست
سوگ عبارت است از مجموعه افکار ، احساسات و واکنش های فرد در مواجهه با فقدان يک فرد مورد علاقه و دارای مراحلی است که اگر به خوبی طی شود به ما کمک می کند تا بتوانيم فقدان های بعدی را هم تحمل نمائيم و اگر اين مراحل به خوبی طی نشود در فقدان های بعدی واکنش ها شديد تر خواهد بود . فرایند سوگ را به جای مراحل می توان به صورت مجموعه واکنش هایی در نظر گرفت که در افراد مختلف تا حدودی تفاوت دارد . اعمالی که باید انجام شوند تا فرد بهبود یابد و به زندگی ارضا کننده بر گردد :
1 – پذیرفتن واقعیت فقدان
2 – پایان دادن به عذاب سوگ
3 – سازگار شدن با دنیای بدون فرد عزیز
4 – برقرار کردن پیوندی درونی با متوفی و ادامه دادن
پاسخ به مرگ در مراحل مختلف زندگی
ميزان تكامل عاطفی و شناختی نقش تعيين كننده ای در درک ، تفسير ، و برداشت فرد از مفهوم مرگ دارد . درک كودكان از مرگ با ميزان قدرت درک انتزاعی آنان در ارتباط مستقيم است .
* تا سن پنج سالگی يعنی در مرحله جاندارپنداری كودكان می پندارند كه همه موجودات جاندار هستند ، و مرگ را تنها به عنوان نوعی جدايی ( همانند خواب ) می بینند .
* بين 5 تا 10 سالگی ، كودكان به غيرقابل اجتناب بودن مرگ و فنا پی می برند ، و از مرگ والدين و احتمال بی پناه ماندن خود می هراسند .
* حدود 9 تا 10 سالگی كودک درک می كند كه مرگ برای خود وی و افراد خانواده اش نيز غيرقابل اجتناب است .
* معمولاً تا سن بلوغ ، كودكان به مفهوم غيرقابل اجتناب بودن ، غيرقابل برگشت بودن ، و جهان مشمول بودن مرگ پی می برند .
* نوجوانان ، با دارابودن قدرت درک انتزاعی ، به غيرقابل اجتناب بودن مرگ و نيز اين كه مرگ پايان خط زندگی است پی می برند . اما اين بدان مفهوم نيست كه فرد نوجوان با احتمال مرگ خود و عزيزانش به راحتی می تواند كنار بيايد .
* برخلاف كودكان و نوجوانان ، معمولاً بالغين مسن تر با مسئله نزديک شدن مرگ راحت تر كنار می آيند .
* در برخی جوامع ، والدين تمايل دارند كه از مطرح نمودن مسئله مرگ و صحبت در مورد آن با كودكان خود طفره بروند . چنين واكنشی در برابر مرگ ممكن است سبب بروز واكنش های غير متناسبی در كودكان شود . در سنين كودكی ممكن است تفكرات جادويی در مورد مرگ وجود داشته باشد ، مانند این كه فرد متوفی قادر به شنيدن و ديدن است ، و ممكن است کودک با همين ديدگاه ، سعی در خشنود ساختن متوفی با اعمال و رفتار خود داشته باشد . در اين زمان کودک بين دو پديده ای که همزمان اتفاق می افتد رابطه علت و معلول برقرار می کند مثلاً اگر به برادرش گفته که او را دوست ندارد ، خدا کند بلايی سرش بيايد و تصادفاً نيز برادر وی دراثر سانحه زخمی می شود ، می انديشد که فکر و سخن او باعث حادثه برای برادرش شده است در نتيجه احساس گناه پيدا می کند .
نيازهای بالغين و والدين در واکنش به مرگ
به دنبال مرگ یکی از اعضاء خانواده ، بالغين علاوه بر رسيدگی به كودكان بايد به فكر نيازهای خود نيز باشند . آگاهی از واكنش هايی كه به دنبال مرگ عزيزان اتفاق می افتد بسيار كمک كننده خواهد بود . آنان بايد به خود فرصتی كافی برای سوگواری داده و در مراسم ويژه سوگواری شركت كنند . تشويق افراد به شركت در مراسمی كه متناسب با فرهنگ و رسوم منطقه برگزار می گردد ( مانند مراسم روز هفتم ، چهلم ) بايد تشويق گردد . ممكن است در مواردی برای كنار آمدن با سوگ افراد بالغ نيز نياز به كمک داشته باشند ، بنابراين بايد به آنان اطمينان دهيم كه در صورت نياز ، كمک در دسترس آن ها است و تقاضای كمک از سوی آنان امری طبيعی بوده و به هيچ عنوان به مفهوم ضعف نيست .
برای اطلاعات بیشتر درباره نحوه برخورد و مقابله با انواع حوادث استرس زای زندگی مانند مرگ در کانال تلگرام مشاوره روانشناسی فیلیا متعلق به سایت مشاوره خانواده فیلیا عضو شوید . یا اگر در مورد مسائل مربوط به کودکان مانند سن شروع حرف زدن و راه رفتن ، نقاشی ، بازی ، دوستیابی ، انگشت مکیدن ، ناخن جویدن ، مسائل و مشکلات مدرسه مانند مشکلات ریاضی ، خواندن و نوشتن ، ترس از تنهایی ، ترس از تاریکی ، مسائل مربوط به بزرگسالی مانند ازدواج ، طلاق ، بیوگی ، تنهایی ، اعتیاد ، درمان شکست عاطفی ، و ... سوال دارید و نیاز به راهنمایی دارید با مشاوره تلفنی روانشناسی فیلیا تماس بگیرید تا از کمک مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی فیلیا استفاده کنید .
» روش های کنار آمدن با مرگ عزیزان از دست رفته
» مراحل مرگ
جدیدترین مطالب فیلیا
