پیشگیری از اعتیاد به اینترنت

استفاده از اينترنت با تمامی ابعاد زندگی مانند محل كار ، مدرسه ، دانشگاه ، تجارت ، خدمات بانکی ، و ... ارتباط دارد . فضای مجازی و شبکه های اجتماعی مرز جديدی در ارتباطات اجتماعی ايجاد كرده است . بودن در اينترنت به افراد فرصت های زیادی می دهد و هراندازه كه اين فرصت‌ها و رضایت ناشی از استفاده اينترنت افزايش يابد ، افراد بيشتر به سمت آن تمایل خواهند داشت و امروزه كمتر افرادی را می توان يافت كه ساعتی از وقت خود را صرف استفاده از اینترنت نكند و رفتار و افكارش تحت تأثیر آن قرار نگيرد . با همگانی شدن اينترنت و فضای مجازی ، مسئله استفاده زیاد از آن توجه ویژه ای را به خود جلب کرده است و از آن زمان ، پديده اعتیاد به اینترنت در كشورهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است ؛ از آن جایی که اینترنت اعتیادآور است بهتر است به جای فرار از واقعیت آن را بپذیریم و به فکر روش هایی برای پیشگیری و درمان اعتیاد به اینترنت باشیم . در این مقاله به پیشگیری از اعتیاد به اینترنت ، فضای مجازی و شبکه های اجتماعی می پردازیم .

روش های پیشگیری از اعتیاد به اینترنت

از آن جایی که اینترنت اعتیادآور است بهتر است به جای انکار واقعیت آن را بپذیریم و به فکر روش هایی برای پیشگیری از اعتیاد به اینترنت باشیم . برای پیشگیری از اعتیاد به اینترنت ، هرگز روش جلوگیری از ورود فرد به اینترنت تجویز نمی شود . معمولاً راه های که پیشنهاد می شود بر مدیریت زمان روزانه و استفاده از برنامه ها و فعالیت های جایگزین تأکید دارد ، باید فرد را در کنترل رفتار خود توانمند کرد زیرا فرد توانمند با اعتماد به نفس بالا اینترنت را در کنترل خود می گیرد و نه این که او اسیر اینترنت شود . در ادامه راه های برای پیشگیری از اعتیاد به اینترنت توصیه می شود :

1. ثبت مدت زمان و تعداد دفعات استفاده از اینترنت 

2. تعیین مدت زمان مشخص برای استفاده از اینترنت 

3. درمان علت استفاده از اینترنت 

4. داشتن گروه حمایتی یا حمایت اجتماعی

5. جایگزین کردن کار با اینترنت با فعالیت های سالم و تفریحی

6. صحبت کردن با افراد به جای فرستادن پیام از طریق اینترنت

7. کپی کردن اطلاعاتی که نیاز به خواندن دارد و یا چاپ کردن آن ها

8. عدم استفاده از اینترنت موقع حضور در جمع دوستان و خانواده

در ادامه مقاله هر کدام از موارد بیان شده توضیح داده می شود .

برای اطلاع بیشتر در مورد اعتیاد به اینترنت ، مسائل و مشکلات آن  در کانال تلگرام مشاوره اعتیاد عضو شوید . یا با مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا تماس بگیرید تا از کمک مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی فیلیا استفاده کنید .

1. ثبت مدت زمان و تعداد دفعات استفاده از اینترنت

 مقدار زمانی که در اینترنت می گذرانید و آنلاین هستید را در یک جدول در طی یک ماه وارد کنید ، این جدول را خودتان تنظیم کنید ؛ به طوری که در جدول روزهای هفته ، فعالیتی که در اینترنت انجام می دهید ( مانند وب گردی ، شبکه های اجتماعی ، بازی های آنلاین و ... ) و مدت زمان انجام این کار ها را ثبت کنید . آخر هر هفته این جدول را چک کنید و ببینید در طی یک هفته چه مدتی در اینترنت بوده اید و آخر ماه هم جمع بندی کنید و ببینید چند ساعت در ماه از اینترنت استفاده کرده اید . اگر بین 56 تا 70 ساعت در هفته استفاده غیرضروری از اینترنت داشته باشید اعتیاد به اینترنت محسوب می شود .

2. تعیین مدت زمان مشخص برای استفاده از اینترنت

 برای استفاده از اینترنت ساعت و زمان مشخصی را در نظر بگیرید و بیشتر از آن آنلاین نباشید ، اگر قرار است در روز 3 ساعت از اینترنت استفاده کنید کارهای ضروری تان را انجام دهید و دقت کنید بیشتر از 3 ساعت در اینترنت نمانید . 

3. درمان علت استفاده از اینترنت 

اگر متوجه شده اید که زیاد از اینترنت استفاده می کنید و حتی این کار به زندگی تان لطمه می زند ، دلیل این استفاده زیاد را در خودتان پیدا کنید ؛ اضطراب و احساس تنهایی از علل شایع استفاده زیاد از اینترنت می باشد . 

4. داشتن گروه حمایتی یا حمایت اجتماعی

داشتن گروه های حمایتی مانند داشتن دوست ، خانواده حمایتگر ، و عضویت در گروه های اجتماعی  می تواند موقع اضطراب و بحران ها به فرد کمک کند که به جای استفاده از اینترنت برای فراموشی مشکلات ، از حمایت آنان برای حل مشکلات خود بهره ببرد .

 5. جایگزین کردن کار با اینترنت با فعالیت های سالم و تفریحی

به جای استفاده از بازی های اینترنتی ، بازی های دسته جمعی مثل بدمینتون انجام دهید . بازی هایی مثل تخته را که می توانید با یک فرد واقعی انجام دهید ، با گوشی و آنلاین انجام ندهید .

6. صحبت کردن با افراد به جای فرستادن پیام از طریق اینترنت

 اگر با دوستانتان یا کسی کاری دارید به جای اینکه به او پیام دهید به او تلفن کنید . با این کار هم سریع تر کارتان انجام می شود و هم نا خودآگاه در اینترنت نمی مانید . 

7. کپی کردن اطلاعاتی که نیاز به خواندن دارد و یا چاپ کردن آن ها

  اگر از یک کتاب هم نسخه الکترونیکی دارید و هم نسخه چاپی و کاغذی ، سعی کنید از نسخه چاپی و کاغذی استفاده کنید چون توجه ، تمرکز و یادگیری با کتاب های کاغذی بیشتر است ، ضعیف شدن چشم با کتاب های کاغذی کمتر است و در نهایت اگر شما از نسخه الکترونیکی استفاده کنید وسوسه می شوید که به اینترنت هم سر بزنید . 

8. عدم استفاده از اینترنت موقع حضور در جمع دوستان و خانواده

هنگامی که در جمع خانواده یا دوستان حضور دارید آنلاین نشوید و از شبکه های اجتماعی استفاده نکینید و از ارتباطی که همان جا  به صورت حضوری وجود دارد استفاده کنید .

منبع

راهنمای اصول خودمراقبتی در سلامت روان ویژه سفیران سلامت ، تالیف دکتر امیر حسین جلالی ندوشن ، دکتر نوشین خادم الرضا ، دکتر مرتضی ناصربخت
بررسی اعتیاد به اینترنت و فضاهای مجازی در بین جوانان و نوجوانان ، فائزه کرمشایی ، رامین پناهی ، احمد صادق نیا ، یاسر زیدی