مهارت چنگ زدن و دسترسی در نوزاد

مهارت های حرکتی ظریف یعنی توانایی انجام دادن کارهایی که به ماهیچه های کوچک مثل دست و انگشتان نیاز دارند مانند دست دراز کردن ، چنگ زدن ، گرفتن اجسام کوچک ، پیچاندن در بطری ، چیدن پازل و ...
حرکت و مهارت های حرکتی نقش زیادی در رشد هوش و رشد شناختی نوزاد دارند ، از بین تمام مهارت های حرکتی دست دراز کردن بیشترین نقش را در رشد مهارت های شناختی نوزاد دارد ، زیرا دنیای تازه ای را برای جست و جوی کودک باز می کند . نوزادان با چنگ زدن به اشیاء و گرفتن آنها ، پرت کردن و لمس کردن اشیاء اطلاعات زیادی را درباره اشیاء و محیط به دست می آورد . در این مقاله به ترتیبِ رشد مهارت های حرکتی ظریفِ دست دراز کردن و چنگ زدن در نوزادان می پردازیم . 

تولد تا 3 ماهگی نوزاد

در این سن مهارت پیش دسترسی در نوزاد شکل می گیرد . 
حرکت نوزاد از مهارت های حرکتی درشت شروع شده و کم کم به سمت مهارت های حرکتی ظریف پیش می رود . نوزادان در ابتدا چون توانایی کنترل دست ها و بازوهای خود را ندارند برای گرفتن یک جسم فقط دست های خود را تکان می دهند و نشان می دهند که می خواهند آن شیء را بگیرند ، ولی نمی توانند  آن را بگیرند . در این سن نوزاد نمی تواند به دقت به دستانش نگاه کند چون هماهنگی کافی بین چشم و دست هایش به وجود نیامده است . نوزادان برای گرفتن یک شیء دست ها و بازوهای خود را تکان می دهند که مهارت پیش دسترسی نامیده می شوند . این مهارت حدود 7 هفتگی از بین می رود .

3 تا 6 ماهگی نوزاد

از 3 ماهگی نوزادان مهارت خیره شدن ، کنترل دست و کنترل شانه را به دست می آورند و مهارت دراز کردن دست یا دسترسی دوباره برمی گردد . برای گرفتن اشیاء از هر دو دستش استفاده می کند و به اشیایی که در چند قدمی اش هستند واکنش نشان می دهد . در 4 تا 5 ماهگی که نوزادان نشستن را آغاز می کنند از هر دو دست برای کاوش اشیاء و چنگ زدن استفاده می کنند . نوزادان 3 ماهه می توانند اندازه چنگ زدن دست خود را متناسب با اندازه شیء مورد نظرشان تنظیم کنند .

7 تا 11 ماهگی نوزاد

از این سن حرکت دست ها مستقل تر و حرفه ای تر می شود و نوزادان وقتی شیء را می بینند می توانند با دراز کردن دستشان آن را بگیرند . بعد از اینکه نوزادان توانستند به مهارت دسترسی دست پیدا کنند مهارت چنگ زدنشان تغیر می کند و به جای بازتاب چنگ زدن انگشتانشان را به کف دست نزدیک می کنند . از 8 ماهگی به بعد نوزادان در دسترسی و چنگ زدن کاملا حرفه ای شده اند و توجه شان به سمت رویدادهایی می رود که قبل و بعد از چنگ زدن اتفاق می افتند مثلا وقتی قصد دارند توپی را پرت کنند در مقایسه با زمانی که می خواهند توپ را از یک سوراخ دربیاورند زودتر به توپ دسترسی پیدا می کنند . در این سن جست و جو کردن اسباب بازی های پنهان و پیدا کردن آنها نیز آغاز می شود . در نهایت نوزاد در یک سالگی می تواند یک دانه کشمش یا یک برگ را بردارد ، دستگیره ها را بچرخاند و در جعبه های کوچک را باز کند هم چنین نمایش دست برتری را شروع می کند .  

 برای مطالعه مقالات بیشتر درباره مهارت های حرکتی ظریف نوزادان در کانال تلگرام روان شناسی کودک و نوجوان عضو شوید .