عوامل خطر سالمند آزاری

 سالمندان یکی از گروه های آسیب پذیر جامعه هستند که از لحاظ اجتماعی ، بهداشتی و تغذیهای باید مورد توجه قرار گیرند افزایش امید به زندگی و پیشرفت های علم پزشکی و کاهش مـرگ و میـر  باعث شده که جمعیت سالمندان نسبت به گذشته خیلی بیشتر شده است . سالمندان قشر آسیب پذیر و حساس جامعه براساس اصول انسـانی نیاز به مراقبت از سـوی خـانواده هـا ، جامعـه را دارند . بدون شک خانواده بهترین مکان بـرای نگهداری فرد سالمند محسوب می شود . امـا گـاهی  فرزندان به دلیل عدم مسولیت پذیری ، تغییر شرایط خانواده ها و  فشـار هـای روانی زندگی مدرن ، ضعف ایمان و مانند این ها  جایگاه سالخوردگان را در جامعه کاهش داده است و باعث می شود اعضای خانواده با سالمند بدرفتاری کنند . در کل ویژگی های سالمند ، ویژگی های افرادی که اقدام به سالمندآزاری می کنند ، رابطه آن ها و موقعیت اجتماعی  جزء عوامل خطر سالمندآزاری هستند و هر چه تعداد بیشتری از عوامل خطر بدرفتاری با سالمند وجود داشته باشد احتمال سالمندآزاری افزایش می یابد .
در این مقاله به عوامل خطر سالمندآزاری می پردازیم .  

عوامل خطر سالمندآزاری

در ادامه مقاله عوامل خطر سالمندآزاری بیان می شود :

• ویژگی های سالمند
• ویژگی های فردی که سالمندآزاری می کند
• مشکلات روانی و استرس فرد سالمندآزار
• تاریخچه خشونت خانوادگی در فرد سالمندآزار
• خانه های سالمندان

ویژگی های سالمند

سالمندانی که بسیار پیر ، شکننده و از لحاظ روانی و جسمانی ضعیف هستند ، نسبت به بدرفتاری آسیب پذیر هستند . یعنی این طور نیست هر فرد سالخورده ای که عملکردش کم شود مورد سالمندآزاری قرار می گیرد . در واقع بیشتر سالمندان دچار سالمندآزاری نمی شوند . بلکه وقتی سایر شرایط برای بدرفتاری با سالمند فراهم شد آن ها دچار انواع سالمند آزاری می شوند . در واقع سالمندانی که خیلی ناتوان هستند و مشکلات جسمی زیاد و مشکلات ذهنی مانند آلزایمر دارند هم چنین ویژگی هایی مانند این دارند که  هنگام عصبانیت یا ناکامی ناسزا می گویند ، در برخورد با مشکلات منفعل هستند و سعی می کنند به جای حل مشکلات از آن ها دوری کنند . این ویژگی های سالمند آن ها را مستعد سالمندآزاری می کند . 

ویژگی های فردی که سالمندآزاری می کند

از ویژگی های فردی که سالمندآزاری می کند این است که آن ها معمولاً از لحاظ عاطفی یا مالی به سالمند وابسته هستند  و این باعث می شود که رفتار فرد سالمندآزار پرخاشگرانه باشد . این افراد معمولاً برای پول یا مسکن به فرد سالخورده نیاز دارند و فرد سالمند هم برای کمک و کارهای روزمره یا رفع تنهایی به فرد سالمندآزار احتیاج دارد . 

مشکلات روانی و استرس فرد سالمندآزار

فردی که سالمندآزاری می کند بیشتر از دیگر افراد احتمال دارد که مشکلات روانی داشته باشد و به الکل یا مواد مخدر دیگر معتاد باشد . آن ها اغلب از لحاظ اجتماعی منزوی و گوشه گیر هستند . در محل کار مشکل دارند یا بیکار هستند به همین علت مشکل مالی دارند . در حقیقت هر چقدر فردی که از سالمند نگهداری می کند خسته باشد و رفتار سالمند مبتلا به آلزایمر آزار دهنده و کنترل او دشوار باشد احتمال سالمندآزاری بیشتر می شود . 

تاریخچه خشونت خانوادگی در فرد سالمندآزار

تاریخچه خشونت خانوادگی فرد سالمند آزار نشان می دهد  که این افراد معمولاً در کودکی مورد بدرفتاری قرار گرفته اند ، و آن ها خود در کودکی با آن ها بدرفتاری شده است و حتی ممکن است دچار کودک آزاری شده باشند . در خیلی از موارد افراد سالمندآزار سال ها اقدام به همسرآزاری کرده اند و به دنبال آن  سالمند آزاری می کنند . 

خانه های سالمندان

سالمند آزاری به احتمال خیلی زیاد در خانه های سالمندان روی می دهد که جمعیت آن ها خیلی زیاد است و تعداد کارمندان آن ها کم است ، هم چنین نظارت بر سالمندان بسیار کم است ، کارمندان خانه های سالمندان خیلی جابه جا می شوند ، در ضمن تعداد افرادی که به ملاقات و دیدار این سالمندان در خانه های سالمندان می آیند خیلی کم هستند . در کل شرایط کاری بسیار استرس زا همراه با نظارت کم بر کیفیت پرستاری در خانه های سالمندان ، باعث سالمندآزاری و بی توجهی به سالمندان می شود . برای اطلاع بیشتر از انواع خشونت خانگی در کانال تلگرام روان شناسی اجتماعی عضو شوید یا با  مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا تماس بگیرید تا از کمک مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی فیلیا استفاده کنید . 

منابع :
بررسی وضعیت سالمندآزاری در سالمندان تحت پوشش برنامه Care Day ، مرضیه عصمت ساعتلو و همکاران ، 1394 
روانشناسی رشد تالیف لورا برک ، ترجمه یحیی سید محمدی