بیماری یا مرگ بر اثر استرس

استرس حالت ناخوشایندی است که با هیجان منفی همراه است و تغییرات جسمی ، رفتاری ، شیمیایی و ... در بدن فرد به وجود می آورد ولی با این حال استرس یکی از حالت هایی است که با توجه به سبک زندگی روزمره در طول روز شاید بارها و بارها مجبور به مواجهه با آن باشیم . نشانه های رفتاری استرس و نشانه های جسمی استرس در طیف وسیعی قرار دارند که در هر فردی ممکن است همه یا تعدادی از آنها بروز کند . استرس در طول زمان بدن فرد را فرسوده می کند و مشکلات عصبی ، قلبی ، فشار خون و ... را در فرد به وجود می آورد . در ادامه این مقاله به بیان بیماری یا مرگ بر اثر استرس می پردازیم . 

استرس و سیستم ایمنی بدن

یکی از مهم ترین تاثیرات استرس طولانی سرکوب شدن سیستم ایمنی از طریق کورتیزول می باشد ، مقدار بیش از حد کورتیزول باعث کاهش تعداد سلول های خونی که مانع بروز عفونت می شوند شده ، فعالیت محل ساخته شدن لنفوسیتها را کم کرده و تولید عوامل مبارزه با عفونت یا آنتی بادی ها را کاهش می دهد و بدین ترتیب سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و توانایی مقابله با عفونت کم می شود و فرد ممکن است بارها به سرماخوردگی و آنفولانزا مبتلا شود . هم چنین این وضعیت بدن را مستعد بیماری های مرتبط با سیستم ایمنی ، آلرژی ، آسم ، سرطان و ... می کند . 

* کورتیزول هورمونی است که در پاسخ بدن به استرس ترشح می شود و باعث افزایش قند خون می گردد. 

استرس و حملات قلبی

میزان بالای نورآدرنالین می تواند منجر به بیماری های قلبی و عروقی شود ، زیرا عملکرد بالای نورآدرنالین باعث انقباض و تنگ شدن عروق خونی می شود و این موضوع باعث بالا رفتن فشار خون می شود بنابراین قلب باید برای غلبه بر فشار خون بالا و گردش خون سخت تر کار کند ، در همین زمان نورآدرنالین سرعت ضربان قلب را بالا می برد و فشار کاری قلب بیشر می شود . عملکرد بالای قلب مستلزم اکسیژن و گلوکز بیشتر است که از طریق عروق کرونر برای قلب تامین می شود . در بیماری عروق کرونر یک یا چند شریان به طور جزئی مسدود می شود و اگر یکی از شریان های کرون سخت باریک شود به هنگام فشار کاری بالا خون کافی به قلب نخواهد رسید ؛ سطوح بالای نورآدرنالین که در طی عصبانیت و خشم آزاد می شود باعث افزایش ضربان قلب ، پرکاری قلب ، بسته شدن عروق کرونر و در نتیجه نرسیدن خون به قلب شده و باعث از بین رفتن عملکرد بخشی از قلب می شود . 

1. نورآدرنالین زیاد می تواند منجر به جدایی پلاک و در نتیجه مسدود شدن ناگهانی عروق کرونر گردد و قطع ناگهانی تغذیه خونی قلب ( میوکارد ) باعث حمله قلبی می شود . 
2. نورآدرنالین زیاد می تواند باعث اسپاسم عضلانی عروق کرونر و مسدود شدن آنها شود و در نتیجه خون کافی به قلب نرسیده و حمله قلبی اتفاق می افتد . 
3. نورآدرنالین و آدرنالین زیاد به طور مستقیم به سلول های قلب آسیب می رسانند و توانایی انقباض قلب را کاهش می دهند . 

استرس و کلسترول خون و بیماری قلبی

یکی ار دلایلی که باعث به وجود آمدن فشار خون بالا و در نتیجه بیماری های قلبی می شود استرس و اضطراب زیاد است . نورآدرنالین ، آدرنالین ، کورتیزول و دیگر هورمون ها به آزادسازی گلوکز و چربی ذخیره شده در بدن کمک می کنند ، به طوری که سطح گلوکز ، کلسترول و تری گلیسرید در خون افزایش می یابد . سطح بالای کلسترول در خون به عنوان یک عامل خطرساز در بروز بیمای عروق کرونر شناخته می شود زیرا کلسترول یک جزء مهم تشکیل دهنده پلاک است . 
اعتقاد اکثر مردم بر این است که مصرف غذاهای چرب عامل بالا رفتن کلسترول خون است اما همیشه اینطور نیست زیرا مقدار کلسترولی که در یک دوره استرس تولید می شود بسیار بیشتر از مقداری است که به وسیله غذا تولید می شود . 
هنگامی که سطح چربی خون افزایش می یابد خون غلیظ تر شده و چسبندگی آن بیشتر می شود ، هم چنین در هنگام استرس طحال گلبول های قرمز بیشتری را وارد خون می کند و غلظت آن را افزایش می دهد و قلب برای به جریان انداختن خون باید بیشتر کار کند و در نتیجه میزان اکسیژن مصرفی افزایش می یابد . 
وقتی خون غلیظ می شود سلول های قرمز خون می توانند با ایجاد رسوب باعث مسدود شدن عروق خونی کوچک شوند ، تشکیل رسوب در عروق خونی کوچک قلب و مغز می تواند منجر به سکته قلبی یا مغزی شود . 
بنابراین نحوه دخالت پاسخ استرس در بروز بیماری های گردش خون مانند عروق کرونر ، مرگ قلبی ناگهانی ، فشار خون بالا و سکته ها و ارتباط استرس با بیماری و مرگ در افراد مشخص گردید ؛ همه این بیماری های نتیجه تعامل بین استرس و عوامل دیگری مانند رژیم غذایی ، سیگار کشیدن و ... هستند . 

ارتباط استرس و بیماری های گوارشی
 

تاثیر استرس بر سیستم گوارشی بدن ، تغذیه را مشکل می کند و می تواند باعث بروز مشکلاتی مانند سوء هاضمه ، تهوع و اسهال گردد . هم چنین بسیاری از فرایندهای ترمیمی بدن نیز به واسطه استرس آسیب می بینند مثلا ضایعه در قسمت داخلی معده به طور طبیعی خیلی سریع بهبود می یابد اما استرس مزمن فرایند ترمیم را کند می کند و باعث فرسایش دیواره معده توسط اسید و شکل گیری زخم معده می شود ، استرس باعث ترشح بیشتر اسید معده می شود و وضعیت وخیم تر می شود . ارتباط زخم معده و استرس نیز اینگونه مشخص می شود . 

برای مشاوره ارتباط استرس با بیماری و مرگ با مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا تماس بگیرید تا از کمک مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی فیلیا بهره مند شوید . هم چنین می توانید درکانال تلگرام  اختلالات روان شناختی فیلیا عضو شوید . 

منبع : خودآموز مدیریت استرس ؛ ترجمه مهدی رضایی و محسن ژکان