تفکر نقاد

تعداد مشاهده این مطلب: 2,642 مرتبه

 

تفکر نقاد یک فرایند شناختی فعال هدفمند و سازمان دهی شده است که فرد از آن برای آزمون دقیق تفکر خود و دیگران و روشن کردن برداشت و بهبود درک خود از وقایع استفاده می کند . تفکر نقاد روش معنی دادن به دنیا است . تفکر نقاد ، یعنی تفکر درباره تفکر . نقد به معنی سوال کردن و ارزیابی کردن است . متاسفانه توانایی انتقاد اغلب به صورت مخرب به کار می رود بسیاری از افراد ، فکر می کنند انتقاد یعنی زیر سوال بردن و ناارزنده سازی ، در حالی که انتقاد می تواند سازنده هم باشد . انتقاد سازنده یعنی تحلیل کردن به منظور ایجاد درک بهتری از آن چه که اتفاق می افتد . 
در این مقاله به بررسی تفکر نقاد در افراد شامل فرایندهای تشکل دهنده تفکر نقاد شامل فعالانه فکر کردن ، با دقت تمام موقعیت ها را وارسی کردن و به پرسش های اکتشافی دقیق درباره آن موقعیت ها پرداختن ، مستقلانه اندیشیدن ، نگاه کردن به موقعیت از زوایای گوناگون و ایده ها را به شیوه ای سازمان یافته و منظم مورد بحث و بررسی قرار دادن می پردازیم . 

 

فرایندهای تشکل دهنده تفکر نقاد

فرایندهای تشکل دهنده تفکر نقاد شامل فعالانه فکر کردن ، با دقت تمام موقعیت ها را وارسی کردن و به پرسش های اکتشافی دقیق درباره آن موقعیت ها پرداختن ، مستقلانه اندیشیدن ، نگاه کردن به موقعیت از زوایای گوناگون و ایده ها را به شیوه ای سازمان یافته و منظم مورد بحث و بررسی قرار دادن است . 

•  فعالانه فکر کردن 

• با دقت تمام موقعیت ها را وارسی کردن و به پرسش های اکتشافی دقیق درباره آن موقعیت ها پرداختن 

• مستقلانه اندیشیدن 

• نگاه کردن به موقعیت از زوایای گوناگون 

• ایده ها را به شیوه ای سازمان یافته و منظم مورد بحث و بررسی قرار دادن 

حتما بخوانید: نگاه کردن به موقعیت از زوایای گوناگون در تفکر نقاد

 

 

 

 

فعالانه فکر کردن

تفکر نقاد مستلزم استفاده از هوش ، اطلاعات و توانایی ها به منظور مراجعه موثر با موقعیت های زندگی است . زمانی که فرد نقادانه فکر می کند ، منتظر نمی ماند که اتفاقی بیافتد ، در فرایند رسیدن به اهداف ، تصمیم گیری و تحلیل مسایل ، فعالانه در گیر می شود . تفکر فعال شامل تلاش های هوشیارانه ای برای موفق شدن در حل مشکلات است . وقتی فرد منفعلانه عمل می کند ، در واقع اجازه می دهد که رویداد ها و وقایع دنیای اطراف او را کنترل کنند یا به دیگران اجازه می دهد که تفکر او را مطابق میل خودشان شکل دهند .

حتما بخوانید: انتقاد پذیری

با دقت تمام موقعیت ها را وارسی کردن و به پرسش های اکتشافی دقیق درباره آن موقعیت ها پرداختن

یک جنبه مهم تفکر نقاد این است که فرد موقعیت هایی را که با آن ها در گیر است به وسیله سوال های مختلف وارسی کند . در واقع توانایی پرسیدن سوال های مناسب یکی از قوی ترین ابزارهای تفکر است . با این حال ، بسیاری از افراد از آن به طور کامل استفاده نمی کنند . پرسش ها انواع مختلفی داشته و برای رسیدن به اهداف متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرند . سوال ها را می توان براساس روشی که افراد برای تحلیل و سازماندهی اطلاعات به کار می برند طبقه بندی کرد .

برای متن کامل مقاله روی پرسش های اکتشافی در فرایند تفکر نقاد کلیک کنید .

 

مستقلانه اندیشیدن 

نقطه نظرات فرد راجع به این موارد و بسیاری از موارد دیگر احتمالاً از خانواده به خصوص پدر و مادر ریشه گرفته است . وقتی انسان کودک است و به والدین خود وابسته است و تحت تاثیر نحوه نگاه آن ها به جهان قرار دارد . هر چه انسان بزرگ تر می شود یاد می گیرد که در موقعیت های مختلف چگونه مستقلانه فکر کند ، احساس کند و رفتار کند . معلم ها نیز انسان را تحت تاثیر قرار می دهند . برادر و خواهرها ، دوستان ، رهبران مذهبی ، کتاب ها ، تلویزیون ، و نظایر آن نیز همین اثر را دارند .

 

نگاه کردن به موقعیت از زوایای گوناگون 

با وجود اینکه مستقلانه فکر کردن ارزش فراوانی دارد ، ولی باید توجه داشت که دیگران نیز ممکن است نظرات خوبی داشته باشند و بتوان چیزهای زیادی از آن ها یاد گرفت . یک متفکر نقاد ، فردی است که گوش می دهد و نقطه نظرها و عقاید جدید دیگران را به دقت امتحان می کند . هیچ کس همه چیز را نمی داند .

برای متن کامل مقاله روی نگاه کردن به موقعیت از زوایای گوناگون کلیک کنید .

 

مسائل را به شیوه ای سازمان یافته مورد بحث و بررسی قرار دادن 

انسان برای ارتقای تفکر نقاد خویش باید نسبت به دیگران باز برخورد نموده و مایل باشد به نظرات آن ها گوش فرا داده و عقاید خویش را با آن ها مبادله مند . این فرایند رد و بدل کردن نقطه نظرها « بحث » نامیده می شود . وقتی فرد در یک مباحثه درگیر هست ، فقط حرف نمی زند ، بلکه در حال مبادله و اکتشاف عقاید به شیوه ای سازماندهی شده می باشد.

در ادامه بخوانید: مراحل تفکر نقاد

 

 

سوالات متداول

1- ✔️ فرایندهای تشکل دهنده تفکر نقاد چیست؟

✔️​ فرایندهای تشکل دهنده تفکر نقاد شامل فعالانه فکر کردن ، با دقت تمام موقعیت ها را وارسی کردن . مواردی است که در متن مقاله شرح داده شده است.

2- ✔️ تفکر نقاد چیست؟

✔️ تفکر نقاد یک فرایند شناختی فعال هدفمند و سازمان دهی شده است که که در متن مقاله توضیح آن ارائه شده است.

3- ✔️ فعالانه فکر کردن در تفکر نقاد چیست؟

✔️ تفکر نقاد مستلزم استفاده از هوش ، اطلاعات و توانایی ها به منظور مراجعه موثر با موقعیت های زندگی است که در متن مقاله ارائه شده است.