نظریه های بازی

تعداد مشاهده این مطلب: 3,624 مرتبه

 

بازی فعالیتی است که با تمایل ، اختیار و برای سرگرمی و بدون توجه به نتیجه در زمان فراغت انجام می شود ، و باعث نشاط و شادابی می شود . به عبارت دیگر بازی به این صورت تعریف شده : بازی یعنی حرکت ، جنبش ، و فعالیت یا تمرین برای سرگرمی ، تفریح یا ورزش است . بازی ممکن است باعث آموزش مفاهیم اصلی زندگی به کودک شود . امکان دارد بازی کودک را از خود محوری در بیاورد و زندگی اجتماعی را به او آموزش دهد . از قدیم گفته‌اند کودکی که خوب می خورد ، خوب می خوابد و خوب بازی می کند حتماً سالم است . نظریه های بازی مختلفی وجود دارد که در ادامه مطرح می شوند .
در این مقاله به بررسی نظریه های بازی می پردازیم .

 

نظریه های بازی

نظریه های بازی شامل نظریه پیش تمرین ، استراحت ، تکرار فعالیت های اجدادی ، جبران ، اصل لذت ، تصفیه عواطف ، دهلیز فعالیت های غریزی و انرژی مازاد است :

• نظریه پیش تمرین

• نظریه استراحت و رفع خستگی 

• نظریه تکرار فعالیت های اجدادی 

• نظریه جبران

• بازی به معنی لذت بردن ( نظریه اصل لذت )

• بازی به عنوان عقده گشایی یا تصفیه عواطف ( کاتارسیس )

• نظریه دهلیز فعالیت های غریزی   

• نظریه انرژی مازاد

در ادامه به صورت کامل تری در مورد نظریه های بازی درمانی توضیح داده می شود .

 

 

نظریه پیش تمرین

تفسیری که کارل گروس از بازی کرد در مقابل با نظریه های قبلی بود . او از مشاهده مستمر کودکان کم سن به هنگام بازی به این نتیجه رسید که فعالیت های آزادانه کودکان که بدون وسایل خاصی انجام می گیرد ، آنان را برای زندگی بعدی آماده می کند . گروس نظریه پیش تمرین را مطرح کرد .
برای متن کامل مقاله روی نظریه پیش تمرین کلیک کنید .

 

نظریه استراحت و رفع خستگی

همراه با نظریه اولیه انرژی اضافه ، نظریه دیگری مطرح شد که بازی ها را شکل هایی از استراحت وآرمیدگی یا تن آرامی می دانست . طبق این نظریه ، بازی به هنگامی که فرد خسته است صورت می گیرد تا استراحت و تجدید قوا در او حاصل شود . این نظریه هم ریشه قدیمی دارد و تدوین آن به لازاروس نسبت داده می شود . اما بعداً روانشناس آمریکایی ، پاتریک ، آن را با زیر بنایی جسمی ، مجدداً عرضه کرد .
برای متن کامل مقاله روی نظریه استراحت و رفع خستگی کلیک کنید .

 

نظریه تکرار فعالیت های اجدادی 

طبق نظریه تکرار فعالیت های اجدادی ، بازی در حیوانات و کودکان خردسال ، به صورت پدیده ای فطری ، طبیعی و ارثی محسوب می شود . استنلی هال می نویسد : کودکان ویژگی های بازی را به ارث می برند میل کودک به بازی سیر منظمی را طی می کند ، به طوری که هر پدیدهای به وسایل پدیده دیگر قابل ترک و شناخت است . طفل در دوران رشد تمام مراحلی را که نوع انسان در طول تاریخ تکامل خود پیموده است طی می کند .

 

نظریه جبران

جبران مکانیزم دفاعی روانی مهمی است که ، به قول آدلر فرد برای از بین بردن حقارت و ناکامی های خود و ظاهر ساختن نوعی برتری به آن دست می زند . تنها قسمتی از بازی های رمزی را می توان با این نظریه تبیین کرد که کودکان از طریق بازی می کوشند محرومیت ها ، ضعف ها و حقارت های خود را جبران کنند .
برای متن کامل مقاله روی نظریه جبران کلیک کنید .

 

بازی به معنی لذت بردن ( نظریه اصل لذت )

" ژان شاتو " می گوید ، سرنوشت کودک  او را مجبور به بازی کردن می کند . بازی یک فعالیت آزاد است و کودک آزادانه به بازی می پردازد برای این که از بازی خوشش می آید و از آن " لذت " می برد . کودک  در سنین اولیه انگشت خود را می مکد و با انگشتانش بازی می کند ، در سنین بالاتر راه می رود ، می دود ، می پرد و به انواع بازی ها می پردازد و از همه آنها لذت می برد طبق این دیدگاه " لذت بردن " محرک اصلی بازی در کودکان است .

 

بازی به عنوان عقده گشایی یا تصفیه عواطف ( کاتارسیس )

مفهوم کاتارسیس توسط کارل گروس در مورد بازی به کار برد شده براساس دیدگاه کاتارسیس ، انسان درگیر تمایلات و کشش های مانند ستیزه جویی ، پرخاشگری ناسازگاری و نافرمانی است و بازی به او امکان می دهد که تمایلات مذکور را به طور ناآگاهی ارضا کند . زمانی که انسان خشمگین است و غدد داخلی هورمون هایی را در خون می ریزد که تعادل بدن را بر هم می زند ، باید فعالیتی صورت گیرد تا بدن به حال طبیعی خود باز گردد . 

 

نظریه دهلیز فعالیت های غریزی   

نظریه دهلیز فعالیت های غریزی توسط کار مطرح شد و طبق آن بازی چون دهلیزی است که غرایز از آن سر بیرون می آورد . مطابق این نظریه دختر بچه از طریق عروسک بازی غریزه مادری را نشان می دهد  و تیراندازی نشانه فعالیت جنگجویی کودک است .

 

نظریه انرژی مازاد

نظریه انرژی مازاد توسط اسپنسر و شیلر مطرح شد . نظریه انرژی مازاد معتقد است که بدن مقداری انرژی دارد که آن را به صورت فعالیت هدفدار یعنی کار و فعالیت بدون هدف یعنی بازی مصرف می کند در واقع بازی به خاطر انرژی اضافی در بدن کودک است .  
برای متن کامل مقاله روی نظریه انرژی مازاد کلیک کنید . 

 

منبع :
روانشناسی بازی تالیف دکتر محمد علی احمدوند

در ادامه بخوانید: نظریه های بازی در قرن بیستم

 

 

 

 

سوالات متداول

1- ✔️ نظریه های بازی چیست؟

✔️ نظریه های بازی شامل نظریه پیش تمرین ، استراحت ، تکرار فعالیت های اجدادی و سایر مواردی است که در متن مقاله مطرح شده است.

2- ✔️ نظریه پیش تمرین چیست؟

✔️ کارل گروس از مشاهده مستمر کودکان کم سن به هنگام بازی به نتیجه ای رسید که در متن مقاله توضیح داده شده است.

3- ✔️ نظریه استراحت و رفع خستگی چیست؟

✔️ طبق این نظریه بازی به هنگامی که فرد خسته است صورت می گیرد تا استراحت و تجدید قوا در او حاصل شود که در متن مقاله شرح داده شده است.