عوامل شوک فرهنگی

 عوامل و علل شوک فرهنگی متفاوت است به عبارت دیگر شوک فرهنگی می تواند درون کشور خود فرد و بر اثر تغییر جغرافیایی ، محل تحصیل و شغل ایجاد شود ؛ مانند پیوستن به ارتش ، ادامه تحصیل ، نقل مکان در داخل کشور یا نقل مکان به ناحیه ای با افراد کاملاً متفاوت یا انتقال از ناحیه روستایی به شهرهای بزرگ . علائم این انتقال شامل اضطراب ، افسردگی ، انزوا ، ترس و حس از دست دادن هویت همزمان با انطباق و سازگاری فرد است . اگر فرد بخشی از خانواده یا گروهی که این نقل و مکان را انجام داده است و نقل مکان مثبت و برنامه ریزی شده باشد ، استرس کمتری بر فرد وارد می شود . هم چنین اگر افراد بتواند در هنگام ادغام در فرهنگ جدید ، برخی آداب و رسوم فرهنگ قبلیش را حفظ کند ، استرس فرد به حداقل می رسد . شرکت در فعالیت های جامعه جدید و تلاش برای ملاقات با همسایه ها و همکاران نیز می تواند شوک فرهنگی را کاهش دهد . 

در این مقاله به عوامل شوک فرهنگی می پردازیم .

عوامل شوک فرهنگی

در ادامه این مقاله عوامل شوک فرهنگی بیان می شود :

• عوامل مربوط به زندگی فرد  
• عوامل وضعیتی

عوامل مربوط به زندگی فرد

عوامل مربوط به زندگی فرد که در پدیده شوک فرهنگی تاثیر دارد شامل موارد زیر است :

• سن : هر چقدر سن افراد بيشتر باشد سازگاری با فرهنگ جديد دشوارتر است . مثلاً کودکان و جوانان راحت تر از میانسالان و سالمندان با فرهنگ جدید سازگار می شوند . 
• رشته تحصيلی : رشته تحصيلی مرتبط با شغل و آشنايی با فرهنگ آن كشور ، گذر از فرايند شوک فرهنگی را آسان تر می كند . 
• ميزان آشنايی با زبان كشور ميزبان : زبان ، ابزار اساسی برای برقراری ارتباط است . با این وجود حتی كسانی كه به زبان كشور ميزبان تسلط دارند و حتی مترجمان متخصص آن زبان محسوب می شوند ، ممکن است كه زبان كوچه و اصطلاحاتی که در بین مردم آن فرهنگ و کشور رایج هستند برای آنان سوء تعبير شده ،  باعث مشکلات و مسائلی برای آن ها می شود . 
• تجربه كاری : افرادی که تجربه كاری در فرهنگ های مشابه ندارند هنگامی که سرکار در فرهنگ جدید می روند ممکن است باعث بروز مسائل و مشکلاتی برای خود و افراد آن مجموعه شوند . 
• جمع گرايی و فردگرايی : هرچه افراد جمع گراتر باشند ، در برقراری ارتباطات اجتماعی موفق تر خواهند بود ، در حالی که فرهنگ فردگرايی دارند  و روحيه مشارکتی ندارند بیشتر دچار شوک فرهنگی می شوند . 
• شکیبایی و بردباری : فردی که ظرفيت فكری ، شکیبایی و بردباری لازم برای برخورد با مشکلات و مسائل مختلف در فرهنگ جدید را دارد احتمال دچار شدن آن به شوک فرهنگی خیلی کمتر است چون این فرد از مهارت های زندگی لازم برای زندگی در فرهنگ جدید برخوردار است . 
• انعطاف پذيری : افرادی که تعصب فرهنگی ندارد و افرادی انعطاف پذیری هستند کمتر دچار شوک فرهنگی می شوند .

عوامل وضعیتی

عوامل وضعیتی که در پدیده شوک فرهنگی تاثیر دارد شامل موارد زیر است :

• آشنايی با آداب و رسوم : آشنايی با آداب و رسوم فرهنگ جدید مانند آداب مربوط به غذا خوردن ، نوشيدن ، پذيرايی ، نحوه پوشش ، نحوه احوالپرسی ، نحوه برقراری ارتباط و ...  خیلی اهمیت دارد و ضروری هستند و هر چقدر فردی که به فرهنگ دیگر مهاجرت می کند با آداب و سوم آن فرهنگ آشنا باشد . هم سریع تر با آن سازگار می شود و کمتر دچار شوک فرهنگی می شود . 
• انگيزه فرد : انگيزه فرد از مهاجرت و رفتن به فرهنگ جدید خیلی اهمیت دارد . هر چقدر فرد انگیزه بیشتری برای مهاجرت داشته باشد سازگاری با فرهنگ جدید در او بیشتر دیده می شود و کمتر دچار شوک فرهنگی می شود . 
• مقررات : مقررات كاری و نحوه برقراری ارتباط و تعامل در سازمان و محيط بيرونی در كاستن و يا ايجاد تنش و استرس در فرد اهميت دارد به عبارت دیگر هر قدر فرد زودتر بتواند با مقرارات فرهنگ جدید آشنا شود کمتر دچار شوک فرهنگی می شود . 
• بحث ، گفتگو و مذاکره  : آشنايی با فنون و تكنيک های بحث ، گفتگو و مذاکره  خیلی اهمیت دارد چون باعث می شود فرد مهاجر سریع تر فرهنگ جدید را بپذیرد . 

برای اطلاع بیشتر از مسائل مربوط به مهاجرت و نحوه پذیرش در فرهنگ جدید در کانال تلگرام روان شناسی اجتماعی عضو شوید یا با  مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا تماس بگیرید تا از کمک مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی فیلیا استفاده کنید . 

منابع :
خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک ، ترجمه دکتر فرزین رضاعی ، 2007 
مديريت شوك فرهنگی در سازمان ها و موسسات بين المللی ، محمد دوستار