اضطراب جدایی در کودکان

بخشی از شخصیت افراد در کودکی شکل می گیرد و حتی ریشه بسیاری از بیماری های روانی نیز در کودکی است . رشد سالم و بهنجار بستگی به محیط خانوادگی ، سبک فرزندپروری والدین ، محیط خانواده و جامعه و همسالان کودک دارد . ارتباطی که مادر با کودک خود برقرار می کند نیز تاثیر بسزایی بر رشد او دارد و یک ارتباط سالم و همه جانبه است که سلامت روانی کودک و رشد مناسب را تضمین می کند . بسیاری از مادران شاهد این بوده اند که فرزندشان طاقت جدایی از آنها را ندارد و این موضوع خودش را در زمان مهد کودک و مدرسه رفتن بیشتر نشان می دهد . بسیاری از والدین با این مaکل مواجه هستند که فرزندشان به آنها می چسبد و بدون آنها اصلا تنها نمی ماند ، این پدیده اضطراب جدایی نام دارد و به سبک دلبستگی کودک و فرزندپروری والدین بستگی دارد . در ادامه مقاله به اختلال اضطراب جدایی در کودکان و ویژگی های آن می پردازیم . 

اضطراب جدایی چیست و از چه سنی شروع می شود

 اختلالات اضطرابی از شایع ترین اختلالات در جهان هستند ، اضطراب جدایی نیز یکی از انواع اضطراب است که در کودکان کمتر از یک سالگی دیده می شود ، بین 9 ماهگی تا 18 ماهگی به اوج خودش می رسد و در حدود 2/5 سالگی کاهش می یابد . در کودکانی که این اختلال ادامه پیدا کند در کودکی از رفتن به مدرسه امتناع می کنند و دچار مدرسه هراسی می شوند و در نوجوانی نیز دچار مشکلات سازگاری می شوند . این اختلال در نیمی از افراد مبتلا هشت تا نه سال ادامه می یابد و دختران تقریبا دو برابر پسران به اختلالات اضطرابی دچار می شوند . کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی نسبت به دور شدن از خانه اضطراب مفرط ، ناتوان کننده و نامتناسب از خود نشان می دهند ، اغلب اضطراب جدایی پس از آنکه کودک یک اتفاق تنش زای شدید را تجربه می کند بروز می کند : رفتن به مدرسه ، انتقال از مدرسه به مدرسه جدید ، مرگ یکی از بستگان نزدیک ،  رفتن به محله جدید ، ورود به مقطع ابتدایی و ... . کودکان همواره نگراه هستند که اگر از والدین شان دور شوند آسیبی به آنها برسد . 
نکته مهمی که وجود دارد این است که اضطراب جدایی که در سن زیر 3 سالگی وجود دارد طبیعی است ولی اگر ادامه پیدا کند تبدیل به اختلال اضطراب جدایی می شود که در سن دبستان به بعد خود را بیشتر از سنین دیگر نشان می دهد .

علائم اختلال اضطراب جدایی کودکان

ویژگی اصلی این اختلال که معمولا از سنین پیش از دبستان شروع می شود ، ترس و نگرانی مفرط به هنگام جدایی یا انتظار جدایی ، از منزل و افراد دلبسته است . 

حداقل سه نشانه از موارد ذیل در این اختلال مشاهده می شود:

1. ناراحتی مفرط و مکرر به هنگام جدایی یا انتظار جدایی از منزل و افراد دلبسته
2. نگرانی زیاد نسبت به سلامت و مرگ افرادی که به آن ها دلبسته اند به ویژه در مواردی که از هم دور هستند و باید دایم با آن ها در ارتباط باشند
3. نگرانی فوق العاده نسبت به وقوع اتفاقات ناخواسته ای در مورد خود ، مانند گم یا ربوده شدن و تصادف کردن که مانع دیدار مجدد با افراد دلبسته می شود
4. اکراه نسبت به تنها بیرون رفتن به دلیل به دلیل ترس از جدایی
5. ترس و اضطراب بارز از تنها بودن یا ماندن در منزل ، یک اتاق خانه یا سایر مکان ها بدون حضور افراد دلبسته
6. اکراه یا امتناع مداوم از خوابیدن به تنهایی و دور از والدین یا خارج از خانه
7. مشکل هنگام خواب به صورت اصرار بر بودن کسی زمان خواب رفتن هم چنین امکان دارد نیمه شب به اتاق والدین یا خواهر و برادرهایشان بروند 
8. احساس ناراحتی در زمان خواب موقع مسافرت های انفرادی
9. علایم جسمی مانند سردرد یا تپش قلب هنگام جدا شدن از افرادی که به آن ها دلبستگی شدید دارند 
10. کودکان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی ممکن است نتوانند به تنهایی در خانه بمانند یا به یک اتاق جدید وارد شوند ، این کودکان رفتار چسبیدن را از خود نشان می دهند و می خواهند نزدیک والدین یا زیر سایه آنها بمانند .          
11. این کودکان وقتی از اشخاص دلبسته خود جدا می شوند ممکن است گوشه گیر ، بی تفاوت و غمگین شوند و علاقه ای به بازی کردن نشان ندهند و ممکن است بسته به سن شان از هیولاها ، تاریکی ، جیب برها ، سارقان ، تصادفات و هر موقعیتی که امکان دارد خطری برای خود یا خانواده اش ایجاد کند می ترسند . 
12. اضطراب جدایی در کودکان می تواند منجر به مدرسه هراسی و امتناع از رفتن به مدرسه شود. 

علائم ذکر شده بایستی در کودکان و نوجوانان زیر هجده سال حداقل چهار هفته و در بزرگسالان مشخصا شش ماه تداوم داشته باشد . این اختلال موجب ناراحتی قابل ملاحظه یا افت کارکرد اجتماعی ، تحصیلی ، شغلی یا سایر جنبه های مهم عملکرد فرد می شود .برای اختلال اضطراب جدایی در کودکان با مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا  تماس بگیرید و از کمک مشاوران روانشناسی فیلیا بهره مند شوید .