علت و درمان لجبازی کودکان

گاهی والدین از لجبازی کودکان شکایت می کنند و می گویند هر کاری که می خواهیم انجام دهد انجام نمی دهد مثلا وقتی می خواهیم با او برویم بیرون برای لباس پوشیدن او مشکل داریم ، وقتی مهمانی می رویم به همه چیز دست می زند و آبروی مان را می برد ، زمانی که می خواهیم برگردیم گریه و لجبازی می کند، وقتی از او می خواهیم اسباب بازی هایش را جمع کند ، جمع نمی کند ، غذا نمی خورد و ...برای اینکه بدانید چگونه می توانید با لجبازی فرزندتان برخورد مناسب داشته باشید ابتدا باید علت رفتار او را بدانید . اصلا بهتر است به جای اینکه پرسیده شود چطور باید رفتار کنیم؟ "باید پرسیده شود: "چه می شود یا چه اتفاقی می افتد که کودک با ما لجبازی می کند؟ " . در ادامه این مقاله به بیان دلیل و درمان لجبازی کودکان می پردازیم .

نیاز به استقلال و خودمختاری

یکی از دلایل لجبازی کودکان نیاز به استقلال و خودمختاری است ؛ مهمترین نیاز کودک از یک سالگی به بعد نیاز به استقلال و خودمختاری است . اگر والدین به این نیاز طبیعی کودک بها دهند در حقیقت کمتر با لجبازی کودک در سنین بالاتر مواجه خواهند شد . اما اگر از زمانی که کودک تمایل خود را به استقلال نشان می دهد با مخالفت والدین مواجه شود ، به تدریج وقتی بزرگتر می شود سعی دارد تا در مقابل خواسته های تحمیلی والدین بایستد ، در حقیقت لجبازی کودک ، نشانه اعلام موجودیت اوست : "من حق دارم، چیزهایی رو برای خودم بخوام ، من حق دارم هر وقت می خوام غذا بخورم ، هر لباسی که دوست دارم بپوشم و ..." به این ترتیب اگر والدین برای حس استقلال طلبی کودک احترام قائل باشنده دیگر دلیلی برای لجبازی وجود نخواهد داشت . 
اما باید توجه کرد که این مسأله به هیچ وجه به معنای تن دادن به همه خواسته های کودک نیست  زیرا اعمال قوانین در فرزند پروری نیز از وظایف مهم والدین است و هر جا که خواسته کودک و رفتار او به خودش یا دیگری صدمه بزند باید با قاطعیت با او برخورد شود و زمانی که دلیل لجبازی کودک نیاز به خودمختاری است والدین می توانند برای درمان لجبازی به این ترتیب عمل کنند : به عنوان مثال اگر کودک می خواهد در زمستان لباس نازکی را بپوشد و برف بازی کند ، این خواسته او ممکن است به سلامتی او صدمه بزند. بنابراین والدین باید با قاطعیت محدوده اختیارات او را تعیین کنند مثلا به او بگویند اگه این لباس را بپوشی ، ممکنه مريض چند روز نتونی بازی کنی . ما دوستت داریم و مریضی تو ما رو هم ناراحت می از بین لباس های گرمت یکی رو انتخاب کن و بپوش . اگه نه من یکی رو انتخاب می کنم". اما اگر کودک لباسی را به دلیل رنگ یا مدل آن انتخاب می کند دلیلی ندارد که والدین بخواهند با اجبار به دلیل سلیقه متفاوت یا تفاخر بیشتر مانع او شوند .

هرچند در هر دو واکنش فوق والدین با خواسته کودک مخالفت می کنند اما احتمال لجاجت او در مورد دوم بیشتر خواهد بود ؛ چون متوجه می شود که علت مخالفت والدین در مورد اول نگرانی آنها برای سلامتی اوست و به خود او بها داده شده است ؛ اما در مورد دوم علت مخالفت آنها نگرانی برای قضاوت دیگران است نه خود او .

انتظارات غیر معقول والدین

گاهی اوقات نیز انتظارات غیر معقول والدین دلیل لجبازی کودکان می شود ، مثلا کودک با والدین به مهمانی می رود و از او انتظار دارند که او هم مانند یک فرد بزرگسال رفتار کند. اما یک کودک سه یا چهار ساله نمی تواند حداکثر بیش از یک ربع ساعت ، ساکت بنشیند و به چیزی دست نزند . کودک کنجکاو است ؛ بخصوص زمانی که در خانه کسی چیزی می بیند که تا به حال ندیده است و می خواهد از آن سر در بیاورد .

در این مواقع اگر از او خواسته شود که به چیزی دست نزند و مدت طولانی در یک مکان بنشیند، احتمالا او عصبانی شده و ممکن است با لجبازی کارهایی را که نباید انجام دهد یا با گریه و ناراحتی ، آنقدر مهمانی را برای والدین تلخ کند تا زودتر محل را ترک کنند . در صورتی که اگر والدین با پاسخگویی به کنجکاوی او محدوده دستکاری او را تعیین کنند ، معمولا مشکلی پیش نمی آید ؛ مثلا اگر کودک به سمت تلفن صاحبخانه برود که مدل آن با تلفن خانه خودشان فرق دارد ، والدین بگویند: "ببین، اینم تلفنه، مثل تلفن خونه خودمون" و آرام روی گوش کودک بگذارند " اینم شماره گیره که باهاش شماره می گیرند . حالا بیا بذاریم سر جاش . رفتیم خونه از تلفن خونه به بابا زنگ میزنیم . در این صورت هم کنجکاوی کودک ارضا شده و هم کودک کم کم متوجه می شود ، برای استفاده از وسایل دیگران حد و مرزی وجود دارد . 
بنابراین انتظارات والدین از کودک باید منطقی باشد ، او فقط یک کودک خردسال است و نمی تواند بین خواسته و رفتارش فاصله بگذارد . بنابراین زمانی که والدین با حمایت از خودمختاری کودک ، به نیاز او پاسخ می دهند ، زمینه بروز لجاجت در کودک کاهش می یابد و البته روشن است که خودمختاری بایستی همراه با قانونمندی، مورد توجه قرار گیرد تا به موازات هم رشد کنند .

سوالات متداول

1- ✔️ دلیل لجبازی کودکان چیست؟

✔️ برای اینکه بدانید چگونه می توانید با لجبازی فرزندتان برخورد مناسب داشته باشید ابتدا باید علت رفتار او را بدانید که در متن مقاله شرح داده شده است.

2- ✔️ درمان لجبازی کودکان چیست؟

✔️ انتظارات والدین از کودک باید منطقی باشد تا لجبازی در کودک افزایش نیابد، در متن مقاله توضیح درمان آن ارائه شده است.

3- ✔️ نیاز به استقلال و خودمختاری چه تاثیری در لجبازی کودک دارد؟

✔️ یکی از دلایل لجبازی کودکان نیاز به استقلال و خودمختاری است و والدین باید نسبت به آن آگاه باشند که در متن مقاله مطرح شده است.