تفسیر رنگ آدمک در نقاشی

آزمودنی یا کودک در روش اجرای تست آدمک می تواند از هفت رنگ متفاوت استفاده کند ( قرمز ، آبی ، سبز ، زرد ، بنفش ، قهوه ای و سیاه ) . بررسی رنگ در تست ترسیم آدمک را می توان با بررسی رنگ در آزمون رورشاخ شبیه دانست . انتخاب رنگ ها ، تعداد آن ها ، شدت رنگ آمیزی ، استفاده خطی یا یکسره از رنگ ، گسترده و محل سطوح رنگی و هم چنین واقع نگری رنگ ها باید در نظر گرفته شوند . این ویژگی  ها را می توان با شکل نقاشی ( در آزمون رور شاخ ) و رعایت خط پیرامونی در ارتباط گذاشت و بر حسب آن که غلبه با شکل و یا با رنگ باشد می توان پاسخ ها را مانند پاسخ های ( غلبه شکل بر رنگ ) و ( غلبه  رنگ بر  شکل ) در تست رو شاخ تفسیر کرد . 
در این مقاله به بررسی تفسیر رنگ آدمک در نقاشی می پردازیم .

تفسیر رنگ در نقاشی آدمک

در تفسیر رنگ در نقاشی آدمک می توان موارد زیر را در نظر گرفت .

• کودکان کم سن ( تا حدود پنج سالگی ) به ندرت از رنگ های یکسره استفاده می کنند . آن ها پیرامون آدمک را مستقیماً با مدادهای رنگی می کشند و مسلماً این شیوه نشانه غلبه جنبه عاطفی بر جنبه تعقلی است . هم چنین این کودکان بدون آن که به واقعیت توجه داشته باشند ، صورت آدمک را با مدادهای آبی ، زرد و یا قهوه ای رنگ می کنند . فقط  از حد 6 سالگی است که استفاده از مداد سیاه برای ترسیم خطوط پیرامون شکل آغاز می گردد ، در حد 7 سالگی فراوانی آن به 84 درصد می رسد و می توان آن را نشانه بهنجاری تقلی کرد و از سن 8 سالگی با تعمیم یافتگی این شیوه مواجه هستیم . استفاده از مداد سیاه و غلبه شکل بر رنگ ، برتری فکر تعقلی بر برانگیختگی های عاطفی را نشان می دهد . بنابراین به کار بردن مداد رنگی برای ترسیم خطوط پیرامون شکل می تواند از سن 7 سالگی به بعد نشانه ای از یک تاخیر آشکار روانی محسوب می شود .

• تعداد رنگ هایی که مورد استفاده قرار می گیرند با افزایش سن ، زیاد می شود و به طور متوسط  از 3 به 4 یا 5 رنگ می سد در ضمن آن که استفاده از 6 یا 7 رنگ نیز شیوه ای افراطی محسوب می شود . 

• براساس نظر مینکوفسکا می توان کودک را برحسب چگونگی استفاده از رنگ روی خط پیوسته ای که از گسیخته خویی تا صرعی خویی ، از عقلی تا عاطفی ، از درون نگری تا برون نگری امتداد می یابد قرار داد .

• روان گسیخته خود از رنگ ها اجتناب می کند یا آن ها را با امساک و ظرافت به کار می برد و رنگ های  تیره ( سیاه ، قهوه ای ، بنفش ) را انتخاب می کند . در حالی که صرعی خو تقریباً از همه رنگ ها وسیعا و به طور یکسره استفاده می نماید و رنگ های تند ( به خصوص قرمز ) را به کار می بندد .

• برتری که کودک برای فکر یا برای عواطف قائل می شود براساس شیوه ای که خطوط و زمینه چهره را ترسیم می کند مشخص می گردد . در گروه گسیخته خو  زمینه سفید و خطوط سیاه مشاهده می گردند ، در حالی که در صرعی خوها ، زمینه چهره صورتی رنگ و چشم ها و دهان رنگ شده اند . به طور کلی ، رنگ های ملایم نشانه عواطفی غنی و ظریف اند که کودک به علت کمرویی توانایی بیان آن ها را ندارد . در حالی که رنگ های زنده و تند در کودکانی دیده می شوند که واجد عواطفی شدید و گسترده اند ( عشق ، کینه یا خشم ) .

• بررسی واقع نگری در به کار بستن رنگ ها از دیدگاه تحولی بسیار جالب است : تا 7 سالگی رنگ ها جنبه تزئینی دارند و حتی کودکان چشم ها را به رنگ قرمز و دهان را به رنگ آبی می کشند .

• واقع نگری رنگ در وهله نخست در مورد موها مشاهده می شود . یعنی موها به رنگ قهوه ای ، سیاه یا زرد که معرف موهای بور است ، در می آیند .

• در  7 سالگی 75 درصد کودکان به واقع نگری رنگ چهره دست می یابد ( زمینه سفید و زمینه صورتی پذیرفته می شوند ) . رنگ ها واقع نگر چشم ها و دهان  از 9 سالگی در دختران و از 10 سالگی در پسران مشاهده می شوند . 

• رنگ واقع نگر پوست دست دیرتر ظاهر می شود و شباهت رنگ صورت و دست ها باز هم با تاخیر بیشتری همراه است .

• کودکان مدت ها بینی را به رنگ قرمز در می آورند و فقط در حدود 10 سالگی است که 75 درصد کودکان ، خط بینی را به صورت یک خط برجسته چهره و نه به عنوان یک عنصر رنگی ترسیم می کنند .

• رنگ آمیزی لباس ها غالباً با رنگ های تند و زنده انجام می گیرد و حتی در کودکان بزرگتر واقع نگری رنگ لباس ها فقط در 25 در صد گروه نمونه مشاهده شده است .

• کفش ها که در سنین پائین واجد رنگ های بسیار زنده اند ، در 75 درصد دختران 12 ساله به رنگ های سیاه و قهوه ای در می آیند یا بدون رنگ ترسیم می شوند . نمره رنگ در مقیاس رشد یافتگی ، ارزشیابی وضع کودک از  لحظ رنگ و مقایسه نتایج را با هنجارهای گروه سنی امکان پذیر می سازد .

• پسران نسبت به دختران در مورد استفاده از رنگ ها با در نظر گرفتن واقعیت ، زودرس ترند حتی در سنین پائین اغلب چهره را رنگ نمی کنند و همین امر است که نمره واقع نگری آنان را افزایش می دهد .

• در این پژوهش کوشش شده تا مشخص شود که آیا استفاده از رنگ ها در بعضی سنین غلبه دارند و یا آن که ترجیح رنگ ها براساس سن تحول می یابد ؟ بدین منظور رنگ غالب ( رنگی که بیشترین سطح نقاشی را می پوشاند ) در همه نقاشی ها مشخص شده است . نتایج نشان می دهند که تغییر پذیری ناشی از سنین معنادار نیست هر چند کودکان کم سن تر استفاده از رنگ ای زنده تر ( بنفش و قرمز ) را ترجیح داده اند و کودکان بزرگ تر ، رنگ های تیره تر یا رنگ های ملایم  را بیشتر به کار بسته اند . در حد خطوط کلی ، استفاده از رنگ آبی و زرد در پسران و قرمز در دختران غلبه داشته و آزمودنی های هر دو جنس به نسبت مساوی از رنگ آمیزی امتنا کرده اند .

• تشدید رنگ آمیزی یک ناحیه ترسیم به معنا تمرکز نیروی روانی در آن ناحیه است و اطلاعاتی در مورد احساسات ترسیم کننده نسبت به آن ناحیه اختیار ما می گذارد .

• رنگ آمیزی صریح و زیبا نشان دهنده احساس ایمنی و کمال احساسات است در حالی که رنگ آمیزی کدر ، کثیف و مغشوش ، دو سو گرایی ، پنهان کاری و تردید نقاش را برجسته می سازد و اغلب نشانه وجود مسائل مقعدی است .

سوالات متداول

1- تفسیر رنگ در نقاشی آدمک چگونه است؟

بررسی رنگ در تست ترسیم آدمک را می توان با بررسی رنگ در آزمون رورشاخ شبیه دانست که در متن مقاله کامل شرح داده شده است.

2- تعداد رنگ استفاده در نقاشی نشانه چیست؟

تعداد رنگ هایی که مورد استفاده قرار می گیرند با افزایش سن ، زیاد می شود که در متن مقاله توضیح داده شده است.

3- تا چند سالگی رنگ ها جنبه تزئینی دارند؟

تا 7 سالگی رنگ ها جنبه تزئینی دارند و حتی کودکان چشم ها را به رنگ قرمز و دهان را به رنگ آبی می کشند که در متن مقاله مطرح شده است.